Waar in Zuidas
Het is een indrukwekkende goot. Om te voorkomen dat de zijkanten van dit langgerekte gat instorten heeft aanneemcombinatie Markus/Van der Veekens aan beide kanten een stalen damwand geplaatst, die dienst doet als ‘grondkerende constructie’. Tussen beide wanden zitten horizontale stalen balken (stempels), waardoor de damwanden niet voorover kunnen vallen, het gat in. Op de bodem van het gat liggen negen bundels – elk bestaand uit vier samengebonden buizen – netjes in het gelid. Deze mantelbuizen zijn gemaakt van dik, zwart PVC en hebben een diameter van 16 of 20 centimeter. ‘Dit is de onderste laag’, zegt projectleider Jeroen Plug. ‘De komende week gaan we hier lasagne bouwen. Bovenop deze eerste laag komen namelijk nóg vijf lagen met mantelbuizen, afgewisseld met lagen zand. Alles bij elkaar verdwijnt er in vier weken tijd zo’n 90 kilometer lege buizen in een sleuf van enkele honderden meters lang. Later trekken netwerkbeheerders als KPN en Liander er elektriciteitsleidingen en glasvezelkabels doorheen. Het zijn hoofdleidingen die deel gaan uitmaken van een nieuwe, grote ringleiding rondom Zuidas.
Masterplan Energie en Nutsvoorzieningen Zuidas
Kabels en leidingen in de grond kunnen veel oponthoud en ergernis veroorzaken. Aanleg en onderhoud zorgen voor overlast (opengebroken straten) en bij graafwerkzaamheden gaat er regelmatig iets mis (gaslek, stroomstoring). Het Kadaster houdt bij waar alle kabels en leidingen liggen, maar dat is arbeidsintensief, duur en gevoelig voor fouten. Voor Zuidas is een alternatieve oplossing bedacht: een ringvormig netwerk waarin alle hoofdleidingen netjes bij elkaar liggen, met een beperkt aantal reusachtige stekkerblokken (‘koppelvelden’) om een woonwijk of kantorencomplex op aan te sluiten. Dit staat bekend als het Masterplan Energie en Nutsvoorzieningen Zuidas, kortweg MENZ. Gaat een gebied op de schop, zoals nu voor woonbuurt Ravel, dan grijpt de gemeente dat aan om weer een stukje toe te voegen aan de ‘MENZ-ring’. Zo ligt er al sinds 2005 een leidingentunnel onder de Gustav Mahlerlaan. En in 2016 waren het Beatrixpark en de Prinses Irenestraat aan de beurt. Is de ring straks helemaal gesloten, dan kunnen nieuwe bouwinitiatieven, waaronder Zuidasdok, relatief makkelijk worden aangesloten. En omdat er ook lege mantelbuizen in de ring zitten, is uitbreiding of verzwaring van het netwerk een fluitje van een cent.
‘Oppompen’
Terug naar de bouwplaats, waar Jeroen Plug vertelt over de kans dat leidingen gaan lekken. Ze bestaan namelijk uit aan elkaar gelaste of geschroefde delen. Net als bij het plakken van een fietsband ‘pompen’ ze de leidingen op om eventuele lekkages op te sporen. Een luchtdruk van twee bar is daarvoor genoeg. Verder zegt Plug dat de gemeente en aannemer de planning niet helemaal in eigen hand hebben. Die is ook afhankelijk van werkzaamheden in bouwprojecten en van activiteiten van netwerkbeheerders in de directe omgeving.
Hersenkraker
Ook de ingewikkelde ondergrond vormde een hersenkraker. Wie hier een schop in de grond steekt, stuit eerst op enkele meters veen, daarna op een laag klei. Daaronder zit een met grondwater gevulde zandlaag. Graaf je bij de sleuf het veen weg, dan verwijder je ook een behoorlijke hoeveelheid gewicht. De druk van het grondwater kan er dan voor zorgen dat de kleilaag openbarst en de sleuf onder water loopt. Om dit risico te verkleinen zijn holle buizen verticaal in de grond geprikt. Die werken als ventielen en verlagen zo de grondwaterdruk. Tot nu toe loopt het allemaal gesmeerd, zegt Plug over de stevige grond onder zijn voeten, maar hij zal blij zijn als graafmachines het gat weer dichtgooien. Dat geldt ook voor de netwerkbeheerders. Over enkele weken wil Liander namelijk al elektriciteitskabels trekken van de A10 naar Valley – de eerste vulling voor een nu nog lege huls.
Tekst: Henk Leenaers
Delen via
Geef uw mening