Nieuwe stroomvoorziening station Zuid getest

De GRGVI is een belangrijk onderdeel van het systeem dat de metro van stroom voorziet. Zo levert netwerkbeheerder Liander elke seconde elektriciteit met een spanning van 10.000 Volt (V) aan het gelijkrichterstation. (Ter vergelijking: een batterij heeft 1,2 V aan spanning, een hoogspanningskabel maar liefst 380.000 V.) Die spanning wordt verdeeld over vijf groepen, met ieder een beveiliging die de groep uitschakelt bij calamiteiten – net zoals in de stoppenkast thuis. Een transformator zet vervolgens twee van die groepen om in 610 Volt, zodat de gelijkrichter die 610 Volt wisselstroom kan omzetten naar de 750 Volt gelijkstroom waar de metro’s op rijden (zie kader) – ‘gelijkrichten’ heet dat.

De gelijkstroom verdeelinrichting stuurt de 750 Volt gelijkstroom vervolgens via een snelschakelaar naar een leiding langs de rails. Die zogenaamde ‘derde rail’ voorziet de metro uiteindelijk van de broodnodige energie. Al met al is de naam ‘gelijkrichter gelijkstroom verdeelinrichting’ dus wat lang, maar goed gekozen.

De GRGVI is een grote blauwe kast met elf deuren, van buitenaf niet te zien in het raamloze gebouw in de Parnassusweg. Die hebben we eerst uitgebreid getest in de fabriek in Hongarije. Waarom niet in Zuidas? Karel: ‘Dat doen we natuurlijk óók. Maar bij een test op locatie zijn alle experts in de buurt als er iets aangepast moet worden. Bovendien voorkomt het directe contact eventuele misverstanden – dat zijn allemaal faalkosten in de vorm van (reis)tijd die je bespaart door in de fabriek langs te gaan.’

‘We testen vier dingen’, licht Karel toe. ‘Het moet werken, het moet voldoen aan ons ontwerp (van de bouwcombinatie, red.), het moet voldoen aan de eisen van opdrachtgever Zuidasdok, en tot slot natuurlijk of het veilig werkt.’ Vooraf deelde de producent zijn eigen testresultaten, die we daarna met experts van het GVB (het gemeentevervoerbedrijf van Amsterdam) in Hongarije controleerden. ‘Meer dan honderd bevindingen, dat is bij zo’n project normaal’, licht Karel toe. ‘Meestal is zo’n 80% cosmetisch, zoals een display dat in het Engels staat afgesteld – niet handig voor de Nederlandse onderhoudsmonteurs.’

Na de test op locatie is de hele installatie naar de Parnassusweg verhuist. ‘Dan testen we of alles op de goede manier gemonteerd is, maar ook of alle instellingen correct zijn’, zegt Karel. ‘Denk dan aan de grenswaarden die het GVB voor het monitoringsysteem hanteert: komen bepaalde getallen boven of juist onder die grenswaarden, dan gaat een veiligheidsprotocol in werking. Dat is maatwerk.’ Het systeem wordt dan per onderdeel getest door middel van simulaties. En tot slot vindt volgens Karel in de Parnassusweg een integrale test plaats, als alle systemen met elkaar verbonden zijn. Zo’n uitgebreid testtraject kan heel soms fatale bevindingen opleveren, als het product om een bepaalde reden niet of niet veilig werkt. Karel lacht: ‘Maar die hadden we dit keer gelukkig niet.’