skip to main content
Wat er gaat gebeuren bij het Beatrixpark

De plannen voor ‘Beethoven’, het deelgebied van Zuidas waartoe het Beatrixpark behoort, dateren al van 2007. Niet zo gek dat veel mensen vergeten zijn dat er toen midden in het park een enorme school stond, die een flinke aanslag pleegde op de kwaliteit van het park: het Nicolaaslyceum. Toen dit gebouw tegen de vlakte ging, was het uitgangspunt dat er eenzelfde bebouwd oppervlak (niet groter) mocht terugkomen. Daar is het lange tijd niet van gekomen, waardoor hier en daar nu het idee bestaat dat groen wordt opgeofferd voor ‘rood’ (gebouwen). In werkelijkheid blijft het aantal vierkante meters groen hetzelfde (en neemt zelfs iets toe).

Het Sint Nicolaaslyceum in de jaren zestig, middenin het Beatrixpark

2007: ‘Uitvoeringsbesluit’

De besluitvorming rond ‘Beethoven’ is dus al geruime tijd onderweg. De bedoeling is dat de gemeenteraad op 14 februari 2018 deze besluitvorming definitief afrondt. Dat is aanzienlijk later dan in 2007 gedacht. In dat jaar nam de gemeenteraad een zogeheten ‘uitvoeringsbesluit’: de realisatie van 87.000 m2 bruto vloeroppervlak (niet te verwarren met bebouwd oppervlak), waaronder een groot museum.

Het te bebouwen aantal vierkante meters in Beethoven heeft veel te maken met de sloop van het qua oppervlak enorme Nicolaaslyceum. Door de school uit het park te halen, wilde de gemeente drie vliegen in één klap slaan. Ten eerste kon er een mooi nieuw Nicolaaslyceum worden gebouwd. Ten tweede maakte dat een aanzienlijke verfraaiing van het Beatrixpark mogelijk. Ten derde ontstond ruimte om op een betere plek terug te bouwen: aan de rand van het park. Dit volgens het principe ‘groen voor rood’ uit het uitvoeringsbesluit: bouwen (rood) mag, als er tegenover de bebouwing ten minste even veel groen wordt toegevoegd als er was. Door de locatie van het Nicolaaslyceum groen te maken, ontstond dus ruimte om elders te bouwen.

Crisis en de inzichten daarna

Het leek allemaal goed te gaan. Totdat de financiële en economische crisis toesloeg. Een aantal plannen werd nog wel uitgevoerd. Aan de rand van het park, tegen de Beethovenstraat aan, opende in 2012 het Nicolaaslyceum  de deuren. In 2016 kwamen de kantoren van Stibbe en AkzoNobel gereed, met bij elkaar 5.500 m2 aan voorzieningen in de plinten. Daarmee waren drie van de zeven geplande bouwkavels bebouwd. Dat betekende dat de eerste fase Beethoven was afgerond, maar de verdere realisatie kwam stil te liggen doordat ontwikkelaars afhaakten.

Gemengde wijk

Voor het ‘afmaken’ van Beethoven (fase 2) moet de gemeenteraad nu beslissen over een nieuw bestemmingsplan, waarin de veranderde inzichten van het afgelopen decennium zijn verwerkt. Daaronder het besef dat de behoefte aan woningen in Amsterdam zeer groot is. En het voornemen in de Visie Zuidas 2016 om van Zuidas een gemengde wijk te maken, waar mensen wonen, werken, recreëren en leven. Een deel van de vierkante meters dat bestemd was voor de grootschalige culturele voorziening gaat in het bestemmingsplan ‘Beethoven, tweede fase’ naar woningen. De kavelindeling voor Beethoven tweede fase is gewijzigd, waardoor niet drie, maar uiteindelijk twee kavels zullen worden bebouwd. Er ontstaat meer openbare ruimte tussen de gebouwen.

Gezamenlijke belangenafweging

Belanghebbenden zijn nauw betrokken geweest bij de totstandkoming van het concept bestemmingsplan. In de zomer van 2016 organiseerden we drie bijeenkomsten voor bewoners, bedrijven, instellingen en organisaties in de directe omgeving. Zicht op groen, voldoende zonlicht, veiligheid en rust in de buurt waren belangrijke wensen. We maakten drie ontwerpvoorstellen en na een gezamenlijke belangenafweging met de belanghebbenden werd gekozen voor het ontwerp waarin de toekomstige gebouwen tot aan hun gevels in het groen staan.

Op het concept bestemmingsplan kwamen 25 zienswijzen binnen (officiële reacties op het ontwerp bestemmingsplan). Een aantal indieners wil helemaal geen bebouwing, een aantal maakt zich zorgen of er voldoende zicht op groen blijft en er voldoende zonlicht is en anderen dat de gemeente de regels niet nakomt.

Wijzigingen wensen in het bestemmingsplan

De inbreng van belanghebbenden heeft geleid tot een aantal wijzigingen in het bestemmingsplan dat op 14 februari door de gemeenteraad wordt behandeld. Zo verlagen we de maximale bouwhoogte op kavel 2 (bij de Princesseflat) tot maximaal 30 meter en in de noordwesthoek zelfs tot 18 meter. De bouwhoogten op kavel 6&7 komen op maximaal 60 en 70 meter. De Prinses Irenestraat vormt de entree van het park en wordt groen ingericht met gras, planten en bomen. De zichtlijnen tussen het Nicolaaslyceum, AkzoNobel en Stibbe blijven behouden. En het plan laat ruimte voor een fietspad aan de zuidkant, nadat Zuidasdok is gerealiseerd.

Geef uw mening

Frans Nieuwenhuis

dank. Frans

Frans Nieuwenhuis

Nu het bestemmingsplan in zijn huidige vorm (helaas) is aangenomen, is de volgende vraag hoe belanghebbende (buurtbewoners & stakeholders) worden betrokken bij de verdere uitwerking en planning van de (bouw)werkzaamheden. Er resten nog vele vragen, zoals hoe lang gaat de bouw van de gigantische parkeergarage duren, hoe gaan de fiets- en wandelpaden uiteindelijk lopen, wanneer start het "separate traject" daarvoor, hoe wordt de buurt betrokken bij het maken van het BLVC, etc.? Wij wachten in spanning op de antwoorden.

Kim | Amsterdam Zuidas

@Frans Omwonenden en vrienden van het Beatrixpark worden geïnformeerd over de BLVC-eisen en criteria die we in de selectie voor een marktpartij gaan opnemen. Deze zijn erop gericht om de leefbaarheid in het gebied tijdens de bouw te behouden. De toekomstige aannemer zal de uitgewerkte BLVC-maatregelen met de omgeving bespreken en ook in gesprek gaan over tijdelijke maatregelen, zoals bijvoorbeeld de fietspaden tijdens de bouw. In een later stadium, tijdens de ontwerpfase van het maaiveld, gaan we met ze in gesprek over de definitieve inrichting.

Kim | Amsterdam Zuidas

@Frans, Belangrijke vragen waar ik nog geen antwoord op heb, ik ga het voor je uitzoeken!

Redactie | Amsterdam Zuidas

Geachte Marleen, hartelijk dank voor uw reactie. Het is waar dat de natte vallei deels is verdwenen door de bouw in de eerste fase (de kantoren van AkzoNobel en Stibbe). Tegelijkertijd hebben we - in samenspraak met belanghebbenden - de zuidzijde van het Beatrixpark een stuk fraaier gemaakt. Dat gaan we ook weer doen als de bebouwing van de tweede fase is gerealiseerd. Wat betreft wind en schaduwwerking: we hebben geprobeerd recht te doen aan het Beatrixpark en aan de bewoners/gebruikers aan de rand daarvan (zoals de bewoners van de Princesseflat). We vinden dat de kavelopzet zoals nu in het bestemmingsplan is opgenomen, het beste resultaat biedt wat betreft wind, licht, bezonning en zichtlijnen. De gemeenteraad heeft besloten het kapel en convict de status van gemeentelijk monument te geven. Ook met het behoud ervan worden de afspraken ‘groen-voor-rood’ gehaald.

Marleen Munniksma

Er wordt in bovenstaand verhaal voorbijgegaan aan het feit dat een deel van de natte vallei nl. uitkijkheuvel met cascade en heliofytenfilter ook zijn opgeofferd om bebouwing te realiseren. Compensatiegroen, deels ook in de vorm van water, maken weliswaar deel uit van de huidige plannen maar zullen door de hoogbouw eromheen wellicht een minder prettig verblijfsklimaat hebben vanwege windhinder en schaduwwerking. Bovendien zou in de oorspronkelijke plannen uit 2007 ook het convict/klooster verdwijnen en dat blijft nu ook staan.

Mante

Ik kan de PDF documenten niet openen

Mr. Ir. D"ik". van Mourik

wat waardeoordelen, waar we over kunnen praten: (nb. doorhalen en rode tekst wordt niet weergegeven in dit format jammer, kan ik separaat toesturen) "De plannen voor ‘Beethoven’, het deelgebied van Zuidas waartoe het Beatrixpark behoort, dateren al van 2007. Niet zo gek dat veel mensen vergeten zijn dat er toen midden in het park een enorme school stond, die een flinke aanslag pleegde op de kwaliteit van het park: het Nicolaaslyceum. De foto is 50? jaar oud; De waren bomen veel hoger en onttrokken school aan het gezicht, er was ook een kerk met alleen begane grond. Kortom er was samen een groen illusie met als gesteld door Marleen als compensatie groen achter de school een “natte vallei”, die bereikbaar was tussen de school en de platte kerk. Toen dit gebouw tegen de vlakte ging, was het uitgangspunt dat er eenzelfde bebouwd oppervlak (niet groter) mocht terugkomen. Daar is het lange tijd niet van gekomen, waardoor hier en daar nu het idee bestaat dat groen wordt opgeofferd voor ‘rood’ (met veel hogere gebouwen). In werkelijkheid blijft het aantal vierkante meters groen hetzelfde (en neemt zelfs iets toe)." "Het te bebouwen aantal vierkante meters in Beethoven heeft veel te maken met de sloop van het qua oppervlak enorme Nicolaaslyceum en platte kerkje, beide met een groene illusie. Door de school uit het park te halen, wilde de gemeente drie vliegen in één klap slaan. Ten eerste kon er een mooi nieuw Nicolaaslyceum worden gebouwd. Ten tweede maakte dat een aanzienlijke verfraaiing van het Beatrixpark mogelijk. Ten derde ontstond ruimte om op een betere plek terug te bouwen: aan de rand van het park. " "Zicht op groen, voldoende zonlicht, veiligheid en rust in de buurt waren belangrijke wensen. We maakten drie ontwerpvoorstellen en na een gezamenlijke belangenafweging met de belanghebbenden werd gekozen voor het ontwerp waarin de toekomstige gebouwen tot aan hun gevels in het groen staan, zodat een parklandschap zou ontstaan en geen stadstuin tussen dominante gebouwen." "De inbreng van belanghebbenden heeft geleid tot een aantal wijzigingen in het bestemmingsplan dat op 14 februari door de gemeenteraad wordt behandeld. Zo verlagen we de maximale bouwhoogte op kavel 2 (bij de Princesseflat) tot maximaal 30 meter en in de noordwesthoek zelfs tot 18 meter. Dit is de standaard bouwhoogte in woonbuurten [en niet in parkrand van een monumentaal park en Hoofdgroenstructuur] .De bouwhoogten op kavel 6&7 komen op maximaal 60 en 70 meter. " Tenslotte dit: Ik was zelf op de participatiebijeenkomsten. Een scholier vroeg "Was dit vroeger een industrieterrein?" Iemand van de Retveldacademie vroeg "Heeft iemand wel eens op het maaiveld gestaan?" Zowel het bestemmingsplan als het groenplan gebruiken wanhopig foto's met zichtlijnen zonder kavel 2. Conclusie of kop van het artikel zou dan ook kunnen zijn Bestemmingsplan Beethoven2 is een onaanvaardbare aanslag op de groen illusie van het Beatrixpark.