Onderzoeksgebouw VU: het geheim zit aan de binnenkant

Het is een bijzonder gebouw dat verrijst in het Kenniskwartier aan de De Boelelaan. Misschien nog wel meer dan de andere gebouwen van de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) staat dit gebouw in het teken van zeer nauwkeurig onderzoek. De hele constructie is erop gericht dat onderzoeksuitkomsten volledig kloppen en niet worden beïnvloed door bijvoorbeeld trillingen van buitenaf. Rondom de constructie van de kelder, zijn extra diepwanden geplaatst. Ze vormen een tweede schil, die de fundering beschermen tegen alle bewegingen van bijvoorbeeld verkeer op de De Boelelaan. Daarbij zijn middenin de kelder, tussen -1 en de begane grond, grote betonblokken geplaatst die ook weer voor een zeer stevige, en vooral stabiele constructie zorgen.

Bladgroenkorrels

‘Omdat het Onderzoeksgebouw het nieuwe thuis wordt van de afdelingen natuurkunde, neurowetenschappen en aardwetenschappen zal onderzoek zich voornamelijk op deze gebieden richten’, legt Paul Goossens uit. Hij is afdelingshoofd Huisvesting Bèta faculteit van de VU. ‘We werken hier met de nieuwste lasers, met elektronen en microscopen. Zodoende kunnen we tot bijzondere resultaten komen. Zo gaan we ons onder andere bezighouden met de werking van bladgroenkorrels, die je in de meeste planten vindt. Het bijzondere is dat de korrels bijna alle zonne-energie die ze ontvangen, omzetten in energie om zelf te gebruiken. Door onderzoek proberen we te achterhalen hoe dit werkt. Mochten we achter het geheim komen, dan behoort het gebruik van fossiele energie misschien wel tot het verleden.’

Alzheimer

Een ander voorbeeld is onderzoek naar de oorzaak en genezing van Alzheimer. Goossens: ‘Met een elektronenmicroscoop vergelijken we de hersenen van iemand die aan Alzheimer lijdt met gezonde hersenen. Ook kijken we hoe de hersenen op prikkels reageren en hoe we delen van de hersenen opnieuw kunnen activeren. Daarnaast maakt dit lab het mogelijk om medicijnen die nu nog in ontwikkeling zijn, nog uitgebreider en nauwkeuriger te testen en te perfectioneren.’ Om dit proces zo goed en efficiënt mogelijk te laten verlopen, zal veel worden samengewerkt met onder meer het Amsterdam UMC. ‘Sowieso staat kennisdeling hoog in ons vaandel. Dit is bij al onze onderzoeken één van onze belangrijkste speerpunten.’

Rembrandt?

Een onderzoek dat je hier misschien minder snel zou verwachten is dat naar verf. Goossens: ‘Stel je voor dat iemand denkt dat hij een Rembrandt op zolder heeft gevonden. Dan kunnen wij met behulp van onze apparatuur in ieder geval vaststellen of de verf uit die tijd komt. Door een minieme hoeveelheid van de toplaag af te nemen, kunnen we zien of het gebruikte materiaal dezelfde samenstelling heeft als verf op geverifieerde Rembrandts.’ En vooruit, nog een laatste soort onderzoek dat zal plaatsvinden: ‘Weet je nog die wolf die vorig jaar is aangereden bij Ede? Door een stukje tand te onderzoeken kwamen we erachter dat deze wolf uit Polen kwam en niet uit Nederland. Dit soort onderzoeken zullen worden voortgezet en geperfectioneerd in het nieuwe Onderzoeksgebouw.’

Kenniskwartier