skip to main content
Sterk stukje staal bij Zuidasdok

De zon schijnt, de temperatuur is aangenaam; er zijn slechtere dagen om te werken in de buitenlucht. Zelfs als dat op een plek is waar om de paar minuten een trein of metro op grote snelheid stopt of langs raast. Werkvoorbereider Jim Kerssens is zichtbaar in zijn nopjes. ‘Dit is zoveel fijner dan thuiswerken.’ Als we het bouwterrein van Zuidasdok via de Parnassusweg op lopen, zien we waar nu aan gewerkt wordt. De contouren van dakdeel 3 zijn duidelijk te zien, waarbij vooral de grote hoeveelheid wapening opvalt.

Jim Kerssens

Unieke eigenschappen

‘Ieder van de in totaal 7 dakdelen die samen het dak van de nieuwe reizigerstunnel – de Brittenpassage – vormen, heeft unieke eigenschappen’, legt Kerssens uit. ‘Dakdeel 1, dat we in november 2019 inschoven, was bijvoorbeeld heel groot met zijn afmetingen van 70 meter lang, 12 meter breed en 2 meter dik. Deze omvang was nodig omdat hier 2 treinsporen op liggen.’ Dakdeel 2, dat al klaar ligt om ingeschoven te worden en nu tijdelijk gebruikt wordt als logistieke bouwweg, was relatief eenvoudig. ‘Dat komt doordat dit dakdeel onder een metrospoor komt te liggen en minder grote krachten hoeft op te vangen dan een dakdeel onder een treinspoor. Dit dakdeel was ook tamelijk smal – 4 bij 70 meter – en het best te omschrijven als een dikke rechthoekige plak beton, ook wel een plaatdek genoemd. Nummer 3 is weer iets complexer.’

8 gaten voor de voorspanningsbuizen
De wapening is eind volgende week af

Enorme krachten

Kerssens wijst naar de wapening van dakdeel 3, waar nu aan gebouwd wordt. ‘Omdat dit dakdeel onder een treinspoor komt te liggen, moet dit deel enorme (afrem)krachten kunnen dragen. Daarbij moet het dek berekend zijn op goederentreinen die nog zwaarder zijn dan passagierstreinen en wellicht in de toekomst over het dakdeel heen rijden. Om dit dakdeel tegen deze krachten bestand te maken brengen we heel veel –100 ton– wapeningsstaal aan en zullen we de U-vormige constructie voorzien van 8 voorspanningsbuizen. Dit zijn buizen die over de hele lengte van het dakdeel bevestigd worden en waarin draadstaal is verwerkt. Nadat het beton gestort is, worden deze draden aangespannen, waardoor de constructie nog steviger wordt en meer belasting aankan.’ Daarnaast wordt dit dakdeel vanwege de treinen die er bovenop rijden ook wat breder, namelijk 6 bij 70 meter.

Vlechten wapening

500 kuub beton

In de houten kopwanden zie je de U-constructie al duidelijk terug. In de uitsparing komen ballast en het spoor. ‘Maar dat duurt nog even. We verwachten eind volgende week wel al de wapening af te hebben. Daarna brengen we de voorspanbuizen met draadstaal aan en plaatsen we de bekisting aan de buiten- en binnenkant.’ Begin juni komen er betonwagens met circa 500 kuub beton het bouwterrein op. ‘Dat vind ik altijd wel een mooi moment, als het beton gestort wordt.’ Zodra het beton op sterkte is wordt het draadstaal aangespannen, maar klaar is het team van ZuidPlus dan zeker nog niet. ‘Dan starten we met de afbouw van de dekken en de voorbereidingen op de buitendienststelling van 20 tot en met 23 augustus 2021, als we de dakdelen 2 en 3 op hun plek schuiven. De fundering voor de dakdelen hebben we afgelopen Pasen al succesvol aangebracht.’ Lachend: ‘Deze ligt nu weer verstopt onder de sporen, dus nu maar hopen dat de fundering er nog ligt als we ze in augustus opgraven.’

Werken op een krap terrein

Blij

Tijdens het gesprek valt op dat Kerssens echt blij van zijn werk wordt. ‘Ik werk nu bijna drie jaar aan Zuidasdok en heb dus samen met het team echt wat aan het project kunnen bijdragen. Wat ik leuk vind is de complexiteit. We zijn nu bijvoorbeeld aan het kijken hoe we er, op dit krappe bouwterrein, voor kunnen zorgen dat in juni de betonstort van dakdeel 3 gelijktijdig – met verschillende wagens – kan plaatsvinden. Uiteraard zonder dat we het openbaar vervoer in de weg zitten. Dat is puzzelen, er is teamwork voor nodig en het vergt enige innovatie. Maar dat vind ik juist leuk.’

Geef uw mening

J. van den Berg

Ik ben altijd erg geïnteresseerd in dat spannen van draadstaal in betonconstructies en vraag mij af of we hier niet moeten praten over naspannen omdat het spannen gebeurd nadat de beton op sterkte is. Voor mij zou naspannen en naspanbuizen duidelijker weergeven wat hier gaat gebeuren. Er wordt in dit geval ook wel eens gesproken over voorspannen met nagerekt staal. Daarbij geeft voorspannen aan dat de spanning wordt aangebracht vóórdat het beton belast wordt en nadat de beton op sterkte is! Enfin voor mij blijft het nog altijd erg onduidelijk allemaal.

Robin Seitzinger

Geachte heer van den Berg, Over naspannen wordt gesproken als de spankabels niet als vast geheel in de constructie worden opgenomen. Bijvoorbeeld als de buizen na het opspannen met vet of olie worden gevuld zodat deze als flexibel functioneren. Dit gebeurd bijvoorbeeld bij de spankebels bij hangbruggen met grote overspanningen. Bij voorspannen worden de spankanalen en de spankabels geïnjecteerd met een groutmengsel die hard wordt en dus als vast deel van de constructie gaan functioneren.

Saskia Blaas, Zuidasdok

Dag J, het klinkt toch alsof het voor jou al een stuk duidelijker is dan voor mij. Ik ben te rade gegaan bij Jim en hij zegt dat je gelijk hebt. Het proces heet voorspannen omdat de spanning wordt aangebracht vóór het dek belast wordt door de trein. In dit specifieke geval wordt er inderdaad voorgespannen met nagerekt staal. En zo heb ik ook weer wat geleerd vandaag. Bedankt!

Paul van Doornewaard

Dakdeel 2 was al eerder uitgevoerd als plaatdek ; ligt dit nu onder het dakdeel 3 dat momenteel in productie is ??

Saskia Blaas, Zuidasdok

Dag Paul, dat klopt dakdeel 2 ligt al helemaal klaar om ingeschoven te worden. Het ligt er niet onder maar naast. Op de 2e foto bij dit artikel zie je Jim erop staan. We hebben een beschermende laag aangebracht en gebruiken dakdeel 2 nu als werkterrein om vanaf daar het 3e dek te kunnen bouwen.