skip to main content
Bewust veilig bij Zuidasdok

U bent zich er vast niet van bewust, op 27 maart 2024 is het de Bewust Veilig-dag. Op deze dag besteden honderden bedrijven in de bouw, techniek en onderhoudssector extra aandacht aan veilig en gezond werken. En dat is nodig.

Veiligheidsrisico’s op de bouwplaats

In de eerste maanden van 2024 zijn in ons land al verschillende medewerkers overleden door ongelukken op de bouwplaats. Onder andere in de Rotterdamse Waalhaven, waar een man omkwam nadat een heistelling naar beneden kwam. De medewerker zat in een liftbak die dertig meter naar beneden viel. Eind februari eiste een tragisch ongeluk bij een brug in aanbouw in Lochem twee levens, toen een van de grote brugbogen uit de takels van een kraan viel. Hijsen en funderen vormen grote veiligheidsrisico’s op de bouwplaats. Datzelfde geldt voor rijden met zwaar materieel op vaak krappe bouwplaatsen – een ongeluk zit in een klein hoekje en kan fatale gevolgen hebben.

Veiligheidsbewustzijn

Zuidasdok bouwen we midden in een van de drukste gebieden van Nederland. Een volledige scheiding tussen de bouw en de omgeving is niet altijd mogelijk. De A10, trein- en metrosporen blijven vaak (gedeeltelijk) in gebruik terwijl wij ons hijs- en funderingswerk uitvoeren. Alles om de haverklap voor lange perioden afsluiten is geen optie. Ook leidt dit vaak tot andere veiligheidsrisico’s. Maar wat doen we dan wél? Om ons bewust te blijven van de risico’s die het werk met zich meebrengt, hebben we de top 3 veiligheidsrisico’s voor Zuidasdok in kaart gebracht. Bij deze top 3 risico’s is het gevolg altijd ernstig; bijna altijd is er sprake van zeer ernstig of zelfs dodelijk letsel.

Top 3 veiligheidsrisico’s voor Zuidasdok
1. Vallen van hoogte of in diepte
2. Vallend materiaal en materieel
3. Aanrijdgevaar met zwaar materieel

Vooraf en tijdens de uitvoering

Veiligheid op de bouwplaats begint al voordat er daadwerkelijk een bouwplaats is: bij de start van een project proberen we in het eerste ontwerp al zo goed mogelijk in kaart te brengen waar de risico’s schuilen en hoe we deze kunnen vermijden. Dat doen we steeds opnieuw en in volgend stadium met onze aannemer en andere partijen, want de situatie verandert continu en vraagt onze oplettendheid. Een van de dingen die we in de uitvoeringsfase stimuleren is het melden van onveilige situaties op de bouwplaats. We vinden het belangrijk iedereen scherp te houden en zich veilig genoeg te laten voelen om dergelijke meldingen te doen. Daarnaast nemen we natuurlijk preventieve maatregelen om veiligheidsrisico’s weg te nemen of te verminderen.

Veiligheidszone

Aanrijdingen met materieel willen we voorkomen door grote machines zo veel mogelijk te ‘isoleren’. Denk aan het aanleggen van speciale bouwwegen en het beperken van de bewegingen van zwaar materieel. Wanneer we hijswerk uitvoeren moeten we, juist in een dichtbebouwd gebied als Zuidas, ook rekening houden met de omgeving buiten de bouwplaats. Dat is soms een flinke puzzel, weet Martin Brouwer, manager integrale veiligheid van Zuidasdok. ‘Stel je voor dat een kraan een damwandplank van dertig meter moet hijsen. Dan kun je een zogenaamde veiligheidszone berekenen’, aldus Brouwer. ‘Wanneer we de publieke ruimte binnen die zone niet direct kunnen afsluiten, is de vraag: kunnen we bijvoorbeeld kortere damwanden of ander materieel gebruiken? Kunnen we technisch iets veranderen om het veilig te maken? Een metroperron tijdelijk afzetten? Op een ander tijdstip werken? Het komt dan op maatwerk aan. Zuidasdok maakt zowel in de voorbereiding, tijdens de uitvoering en bij het toezicht gebruik van externe hijsdeskundigen.’

Veilig werken: reizigers moeten even wachten, september 2023

Valbereik

Voorbeelden van aanvullend maatwerk zijn uitvalbeveiliging, een beschermingsconstructie, een hulpconstructie, of een tijdelijke opvangconstructie. ‘We toetsen de voorgestelde maatregelen intern en door hijsdeskundigen waarna we ze voorleggen aan de Omgevingsdienst. Pas wanneer de Omgevingsdienst de maatregelen goedkeurt, kunnen we aan de slag.’ Bij het goedkeuren van en toezicht houden op hijswerkzaamheden kijkt de Omgevingsdienst scherp naar een andere, relatief nieuwe richtlijn, opgesteld in 2020. Deze is specifiek gericht op funderingswerk in de publieke omgeving. Brouwer: ‘De richtlijn is geen wet, maar wel de stand der techniek. Het helpt bijvoorbeeld bij het zeer specifiek berekenen van het valbereik van een funderingselement of machine, en daarmee bij het bepalen van de grootte van de veiligheidszone en de te nemen maatregelen.’

Veilig werken: de A10 Zuid dicht, september 2023

Geef uw mening