skip to main content
Dek naar z’n plek: Hoe verschuif je 3 miljoen kilo beton?

Dit eerste dek, 70 meter lang en 12 meter breed en 2 meter hoog, vormt een stuk dak van een nieuwe reizigerstunnel voor station Amsterdam Zuid, de Brittenpassage, en tegelijkertijd een spoordek waarover treinen rijden. De aanleg van de passage, door bouwcombinatie ZuidPlus, vergroot de capaciteit van station Amsterdam Zuid, wat gezien de drukte geen overbodige luxe is. Maar voordat het zover is moeten verscheidene dakdelen op hun plek worden geschoven, dwars door de A10 en het bestaande treinspoor. Eerder vertelden we al hoe de werkzaamheden van dag tot dag zullen verlopen. Maar zo’n betonnen dek van 3 miljoen kilo verschuiven, hoe krijg je dat voor elkaar?

Hoe dan?

Bouwmanager bij Zuidasdok Arif Kafa weet er alles van. ‘Nadat het betonnen dek eerst tegen het talud van de A10 is geschoven, kan op vrijdagavond om exact 23.30 uur de grote verschuiving beginnen. Tegen die tijd hebben we een gat van 85 meter in de weg en het spoor gemaakt. Het asfalt van de A10, het spoor en de grond eronder zijn dan verwijderd, precies ter hoogte van het betonnen dek dat klaarligt langs de Arnold Schönberglaan.’ In het verlengde van het dek zijn 4 schuifbalken aangelegd die steunen op eerder aangebrachte funderingspalen waarover het betonnen gevaarte naar zijn definitieve plek zal schuiven. ‘Deze schuifbalken staan in contact met 4 cilinders die worden aangedreven door een hydraulische pomp. De cilinders duwen het dek over de balken, waarbij ze met het dek meebewegen. De hydraulische pompen worden op afstand bestuurd door specialisten, die er overigens wel met hun neus bovenop staan.’

Station Amsterdam Zuid met daarachter het dakdeel voor de Brittenpassage

7 meter per uur

Kafa ‘Naast de ‘bestuurders’ van de cilinders staan er ook maatvoerders rondom het dek. Via spiegels (prisma’s) die op het dek zijn geplaatst en die door middel van een laserstraal precies de coördinaten doorgeven, kunnen zij monitoren of het dek gelijkmatig en waterpas over de balken schuift.’ Dit is geen snel klusje. ‘We zullen zo’n 7 meter per uur afleggen, waarbij het dek vanaf het talud de resterende 50 meter aflegt voordat het zijn eindbestemming bereikt. Als alles helemaal volgens planning loopt, doen we er dus ongeveer 7 uur over. Dan ligt de kolos tegen 06.30 uur op zijn plek, bovenop twee eerder aangelegde landhoofden.’ En dan gaat natuurlijk de champagne open? ‘Misschien bij de mensen thuis die dat moment via de webcam meebeleven, maar niet bij ons.’

Aan de bak

Hoewel het dek dan op z’n plek ligt, moeten de bouwers namelijk volop aan de bak om alles weer in de oude situatie terug te brengen, zodat er op zondag gedeeltelijk weer treinen kunnen rijden en de A10 maandag voor de ochtendspits weer open kan. Kafa: ‘We hebben na voltooiing van het inschuiven nog een kleine 24 uur voordat de eerste treinen weer gaan rijden. Dat betekent dat we zaterdagochtend meteen zullen starten met het plaatsen van onder andere 2 x 120 meter spoor bovenop het dek en 120 meter spoor ernaast. Een ander team zal zich wijden aan het herstel van de A10 waar we 1800 kuub zand terugstorten, 660 ton asfalt leggen en 500 meter belijning aanbrengen. Ook zullen we de 280 meter barriers terugplaatsen, waardoor de weg begaanbaar wordt.’ De A10 is vanaf maandagochtend 05.00 open en rijden alle treinen weer, alsof er niets gebeurd is.

De geleiders waarover het dek wordt geschoven

Geen glazen bol

Het is een gigantische klus die Kafa en zijn team te wachten staat, maakt dat niet nerveus? ‘Uiteindelijk is en blijft het een race tegen de klok, maar wel één waarbij je het hoofd koel moet houden. Maar we hebben geen glazen bol. Ondanks dat we bijvoorbeeld de grond die we moeten afgraven onder het spoor en de A10 onderzocht hebben op grote objecten, kan het gebeuren dat we toch nog obstakels tegenkomen. Hierdoor kan het langer duren voordat we met het daadwerkelijke verplaatsen van het dak van start kunnen gaan. Om dit soort situaties op te vangen hebben we tijdsbuffers in onze planning ingebouwd, maar het moet natuurlijk niet te lang duren.’

Ideale weersomstandigheden

Ook het weer kan een risicofactor zijn. Kafa: ‘Bij onweer staken de werkzaamheden, het is dan niet verantwoord om te werken. Regen is vervelend, maar geen risicofactor. Het zou ideaal zijn als het vanaf 1 tot en met 3 november niet regent en windstil is. En als we dan toch bezig zijn: de ideale temperatuur is een graad of 15. Dan hebben we de beste weersomstandigheden voor de bouwers en natuurlijk voor de volgers die op vrijdagnacht live naar het verplaatsen komen kijken.’ Maar het spannendste onderdeel betreft de planning. ‘We werken op een van de drukste plekken van het land. Als de werkzaamheden uitlopen, zou dat verstrekkende gevolgen hebben. We werken daarom volgens een zeer gedetailleerd schema, zodat op zondagochtend alle reizigers weer gebruik kunnen maken van de trein en op maandagochtend de A10 weer begaanbaar is.’

Wilt u het inschuiven ook live bijwonen? U bent van harte welkom. Meld u hier aan.

Geef uw mening

Roland

Ik begreep dat er om 13.00 uur een tussen-evaluatie is geweest? Wat is daar uit gekomen?

Saskia Blaas I Amsterdam Zuidas

Gelukkig ging vanochtend het schuiven soepel en is er achterstand ingehaald. Maar het blijft een spannende operatie. We werken hard door en versnellen waar het kan. Het blijft een spannende klus tot maandagochtend vroeg. Vanavond laat weten we meer.

Karel

Het dagdeel ligt o0 zijn plek maar er is wel een flinke vertraging, lopen jullie dit nog in of heeft het verkeer/treinen er maandagmorgen last van.

Saskia Blaas I Amsterdam Zuidas

Er kan nog veel gebeuren en er moet ook nog veel gebeuren, dus het is nog te vroeg om al conclusies te trekken. Het team wil in ieder geval niets liever dan dat automobilisten en treinreizigers niets merken van wat er in het weekend is gebeurd. En het lijkt erop dat we met het schuiven wat kostbare tijd hebben ingehaald.

gerard

Ligt het dakdeel nu op zn plek?

Saskia Blaas I Amsterdam Zuidas

Zo goed als Gerard, hij moet dan ook nog wel een eindje zakken.

Jan Visser

Ik zie dat de gele geleidingsbalken worden weggehaald. Hoe wordt de reactie kracht ( tegengestelde kracht ten opzichte van de schuifkracht ) opgevangen ?

Saskia Blaas I Amsterdam Zuidas

Tijdens het schuiven kunnen de palen onder de schuiframen deze krachten opvangen. Zodra het dek op zijn definitieve plek ligt, vangt de fundering op de landhoofden de krachten in de lengterichting van het dek op. Bijvoorbeeld die door remmende treinen.

Marga

Wat ik mij afvraag nu ik zo het dakdeel tegen het talud zie liggen, waarom de afgelopen maanden niet alvast het tweede dak gestort is waardoor beide achter elkaar ingeschoven konden worden.

Saskia Blaas I Amsterdam Zuidas

Dag Marga, daar ben ik weer. Naast de krapte heeft het er ook mee te maken dat in de oorspronkelijke planning eerst spoor 4 en 5 aan de beurt is. Het dek waar jij het over hebt volgt daarna. De fundering voor het andere dek is in de werkweekenden van mei en juni niet gemaakt.

Saskia Blaas I Amsterdam Zuidas

Goede vraag Marga. Dat zou een hoop schelen. Ik denk dat de krapte van de voorbouwlocatie én de krapte van zo'n driedaagse dat niet toelaat. Maar ik kom erop terug als ik een van mijn collega's heb gesproken.

Familie Brakel

Inmiddels is het 8.00 am. Vannacht zijn wij geweest, en er was vertraging tot circa 3.00. Thuis nog gekeken op webcam, en om 4.00 in slaap gevallen. Nu is het 8.00, en volgens mij zie ik nog steeds het dakdeel bij de houten stellage. En ik zie de gele ‘glijbaan’. Is het dakdeel er nog steeds niet opgeschoven? Succes!

Saskia Blaas I Amsterdam Zuidas

Dag familie Brakel, leuk dat jullie er waren vannacht. We schuiven hoor, eindelijk. Rond 8 zijn we in beweging gekomen.

Martijn Roos

Welke tijd start eigenlijk het daadwerkelijke inschuiven tunneldak. Ik zie nu nog graaf werk, en nog lang niet alle gele glijliggers liggen op hun plek. De planning was toch deze nacht?

Saskia Blaas I Amsterdam Zuidas

Dag Martijn, die planning was vannacht en is vanochtend geworden. We schuiven in ieder geval nu en in de loop van het weekend wordt duidelijk wat dit betekent voor de rest van het werk.

Marga

Heeft het dan wel zin om naar de tweede sessie te gaan?

Marga

Kunnen de sessies dan niet verschoven worden naar de vroege ochtend?

Kim | Amsterdam Zuidas

@Marga, Lastige keus! Er is echt genoeg te zien en de mensen voor eerste sessie zijn er inmiddels. Ik snap dat het even een teleurstelling lijkt. Ik kan de knoop niet doorhakken voor je; wees welkom maar als je niet komt begrijpen we dat uiteraard ook.

Roland

Om 23.30 uur zou het schuiven beginnen maar het lijkt dat nog niet de helft van de gele schuifprofielen op hun plaats liggen. Iets zegt mij dat het uren gaat uitlopen..

Kim | Amsterdam Zuidas

@Roland, Goede constatering. We hebben inderdaad nog een paar uur langer nodig voordat we gaan schuiven. Eerst moeten de 4 schuifassen goed liggen.

Martijn Roos

Goed nieuws. Webcam 1 is voor mij weer in de lucht.. Hoop voor de andere belangstellenden uiteraard ook weer alles okay is? Een ieder veel kijk plezier deze nacht..

Kim | Amsterdam Zuidas

@Martijn, Bedankt jij ook veel kijkplezier gewenst!

Martijn Roos

Ben duidelijk niet de enige. Hoop dat het als nog voor elkaar komt, webcam 1 weer in de lucht te krijgen?

Kim | Amsterdam Zuidas

Hij is weer in de lucht, Martijn!

Kim | Amsterdam Zuidas

@Martijn, Ik heb goede hoop, dat gaat vast lukken. Wordt aan gewerkt.

Marga

Help! Camera 1 is w.s. overbelast

Kim | Amsterdam Zuidas

Hij is weer in de lucht!

Martijn Roos

Hoe kan dat eigenlijk fout gaan?

Kim | Amsterdam Zuidas

@Marga, Balen hè? Wordt aan gewerkt!

Frans Nieuwenhuis

Kunnen jullie camera 3 schoonmaken?

Saskia Blaas I Amsterdam Zuidas

Was het maar waar, we moeten wachten tot de regendruppels droog worden gewaaid.

Frans Nieuwenhuis

Mooi om via de webcam te kijken. Ik zie maar 2 rijen met palen terwijl er toch 4 glijders waren; worden de andere 2 glijders niet gebruikt?

Saskia Blaas I Amsterdam Zuidas

Ja zeker, de plaat schuift over 4 glijders naar zijn plek. Vanaf een uur of negen vanavond worden ze neergelegd.

Tjapko Slachter

Ik kijk naar de webcam bij het afgraven en ik vraag mij af waarom geen transportband voor het verwijderen van de grond lijkt mij sneller ruimte zat dan kan je eerder beginnen met verplaatsen en kan men in die tijd de grond wat overblijft afvoeren minder druk op de werkplek en een vorm die men ook in de techniek van afgraving gebruikt

Saskia Blaas I Amsterdam Zuidas

Onze aannemer ZuidPlus laat weten dat we in verband met het talud en de ondergrondse palen, steeds op een andere locatie gegraven. Een transportband is daarom te weinig flexibel en ligt dan vaak in de weg of moet regelmatig verplaatst worden. Bovendien beperkt de band de bewegingsruimte voor overige activiteiten.

Saskia Blaas I Amsterdam Zuidas

Ik ga het voor je navragen Tjapko en kom erop terug.

Manon Costa

Wow, indrukwekkend!

Henk B.

Boeiend spectakel dit weekend, ik volg het 'live' via de, inmiddels DRIE webcams!! Saskia, Wat is de planning voor de volgende Dek-delen?? De fundamentpalen voor het schuiftransport, worden die tzt weer 'ontmanteld', of hebben/krijgen die een blijvende funktie in de B-passage?

Saskia Blaas | Amsterdam Zuidas

De planning weten we nog niet Henk, maar we gaan volgend jaar door met het station. Zodra we meer weten, lees je het hier, dat is zeker. De palen laten we staan, want vanaf het bouwterrein naast de A10 moeten we nog één dek inschuiven. De overige dekken schuiven we in vanaf de noordkant.

Coen Mulder

wat hier gebeurd is natuurlijk een prestatie van mega formaat en allemaal gericht op de toekomst , het project moet gewoon slagen. iedereen die hierbij betrokken is wens ik veel succes toe , eerst maar even deze klus klaren , ik blijf het volgen .

Saskia Blaas | Amsterdam Zuidas

Dank je Coen, we geven het door.

Ans Fouraschen

Ik wens voor iedereen aan dit project dat ALLES volgens planning verloopt...veel SUCCES!!

Jan Lek

Wel wel. Een gigantische klus waar ik veel respect voor heb. Maar men heeft dit al eerder gedaan. Suc6 voor het team.

Saskia Blaas I Amsterdam Zuidas

Dank je wel Ans, ik geef het ook door aan onze collega's van ZuidPlus.

Rob Leuftink

Aangezien er melding gemaakt wordt van "het eerste dek", volgen er dus nog andere dekken (Hoeveel?). Nu wordt deze geplaatst, waarbij men over een lengte van 85 meter snelweg en sporen weghaalt en vervolgens weer opnieuw aanlegt. Datzelfde scenario dus ook voor volgende dekken, met alle daarbij komende ongemakken. Had dat niet beter allemaal in een keer gekund?

Saskia Blaas | Amsterdam Zuidas

Het dak van de Brittenpassage bestaat inderdaad uit meerdere dekken. Dit weekend schuiven het dek in op de plek van spoor 2 en 3. Hierna moeten we nog een keer een dek inschuiven door de A10 maar gelukkig geldt dit niet voor elk dek. Andere dekken bouwen we tussen de metrosporen in en schuiven dus ook in vanaf de noordkant. Automobilisten worden in dat geval niet gehinderd waardoor het ongemak kleiner zal zijn dan in komend weekend.