skip to main content

In de nieuwe Brittenpassage komen winkels, (rol)trappen, liften, een ticketservice en een inpandige fietsenstalling voor 2.600 fietsen met rechtstreekse toegang vanaf de Parnassusweg. En door de gebruikte materialen en overvloedige inval van natuurlijk licht wordt de reizigerstunnel een lust voor het oog. Dat alles draagt volgens Van Lochem bij aan de belangrijkste opgave bij het ontwerp: ‘Het moet vooral een plek worden waar het groeiende aantal reizigers op een veilige en comfortabele manier naar de trein, metro, bus en tram kan lopen.’

Technisch Manager Station Marianne van Lochem

Overzichtelijke entree

Bij de opening in uiterlijk 2027 passeren reizigers een groot, blauw bord boven de ingang, net zoals die nu boven de entree van de bestaande Minervapassage hangt. Dat is een tijdelijke oplossing, met een subtiele boodschap. Van Lochem: ‘Die herkenbare, opvallende ingang steekt af tegen de rust van het nieuwe, definitieve uiterlijk van de passage direct achter de toegangspoortjes. Zo benadrukken we dat de entree tijdelijk is. Daarnaast is de entree zo makkelijk vindbaar, vooral voor de reiziger die niet dagelijks op het station komt. Dat is zeker belangrijk wanneer we vlak voor de passage de A10 Zuid ondergronds gaan brengen. De buitenruimte verandert dan in een grote bouwput. Daarom ook is die blauwe entree tijdelijk.’

Uiterlijk 2027 opent de passage met herkenbare, maar tijdelijke entrees (beeld: zuidzijde/A. Schönberglaan)
In 2036 heeft de passage haar definitieve entrees (beeld: zuidzijde/A. Schönberglaan)

Reizigersinformatie

Rechts van de ingang in de Arnold Schönberglaan (en bij de noordelijke ingang in de Eduard van Beinumstraat aan de linkerzijde) komt een informatiepunt waar reizigers ook openbaar vervoerkaartjes kunnen kopen. ‘Dat informatiepunt plaatsen we doelbewust in de luwte, zodat de doelgerichte reiziger ongestoord het station kan betreden.’

Eenvoudige materialen

Eenmaal in de passage valt de eenvoudige materiaalkeuze op: steen, glas en staal. ‘Natuursteen geeft de vloeren en de muren een robuust en hoogwaardig uiterlijk’, legt Van Lochem uit. ‘Dat geeft de passage rust en tegelijkertijd de allure van grote stations in de rest van de wereld. Dat hoeft trouwens niet veel te kosten: de stalen toegangspoortjes, de bankjes en de prullenbakken zijn bijvoorbeeld standaardmodellen die je overal op stations ziet.’ De functionaliteit wordt daarbij niet vergeten, voegt ze snel toe: ‘Met de natuurstenen tegels voor de vloeren hebben we bijvoorbeeld uitgebreid geëxperimenteerd: die zijn stroef, slijtvast en daarmee veilig.’

Comfort en veiligheid

Bij de opgangen naar de perrons bestaat het dak uit glazen panelen die het buitenlicht naar binnen halen. Dat is qua beheer en onderhoud wat prijziger dan betonnen plafonds, maar volgens Van Lochem kozen opdrachtgevers ProRail en de gemeente Amsterdam bewust voor deze investering. ‘Mensen bewegen in zo’n tunnel automatisch naar het licht toe. Dat heeft in dit geval als voordeel dat ze de opgangen naar de perrons moeiteloos weten te vinden.’ Van Lochem lacht: ‘En zonlicht kost natuurlijk niets.’ Daarnaast geeft een goed verlichte ruimte een veilig gevoel. De winkelgevels en de liften naar de perrons zijn daarom ook van glas – zo heb je altijd zicht hebt op de rest van de passage.

Duurzame keuze

De aandacht voor detail in de afwerking gaat best ver, zoals te zien is aan de geperforeerde plafondplaten die zorgen voor een prettige akoestiek in de passage. ‘Het station moet echt onderdeel worden van de omgeving. In Zuidas staan al genoeg indrukwekkende gebouwen. Zo konden we ons richten op een hoogwaardige afwerking binnenin de passage. Dat is ook duurzamer: een gebouw dat er niet is, hoef je ook niet te koelen en te verwarmen met een energieverslindende klimaatinstallatie.’

Plattegrond van de Brittenpassage bij opening in 2027

Toegangspoortjes

Zelfs over de locatie van de toegangspoortjes bij de ingang is nagedacht. Bij de zuidelijke ingang in de Arnold Schönberglaan staan die voor de metro aan de linkerkant, die voor de trein aan de rechterkant. ‘Het idee is dat reizigers onbelemmerd de kortste route naar de perrons weten te vinden’, legt Van Lochem uit. ‘Vanaf de ingang aan de zuidzijde kun je gelijk via de NS-poortjes aan de rechterkant met de (rol)trap of lift naar de treinperrons. Bij de ingang aan de noordzijde geldt hetzelfde principe, maar daar liggen de metrosporen het dichtst bij. Daar kun je dus via de metropoortjes aan de linkerkant direct naar de metroperrons.

Toenemende drukte station Amsterdam Zuid
De drukte op station Amsterdam Zuid neemt volgens de voorspellingen de komende jaren flink toe. Adviseur Loopstromen Jeroen Stegeman legt uit: ‘Nu maken dagelijks zo’n 150.000 openbaar vervoerreizigers gebruik van het station. Daarbij tellen we overigens iemand die ’s ochtends op het station aankomt, en ’s middags weer vertrekt, als twee reizigers. De verwachting is dat dit er in totaal ongeveer 300.000 worden in 2030 – het dubbele dus.’ Zo’n voorspelling is gebaseerd op variabelen zoals het toekomstige aantal arbeidsplaatsen in de omgeving, en op het te verwachten aantal woningen. Daarop wordt ook het aantal toegangspoortjes gebaseerd dat nodig is voor een veilige doorstroming. Stegeman: ‘Daarbij houden we rekening met de piekdrukte die ontstaat na de aankomst van een volle trein of metro en de tijd die iemand nodig heeft om in of uit te checken.’

Kenniskwartier beter bereikbaar

Alle ontwerpkeuzes leiden volgens Van Lochem tot een comfortabele en veilige extra stationspassage. Maar het ontwerpen begon met het kiezen van een locatie. Het oog viel volgens Van Lochem al snel op de westzijde van station Amsterdam Zuid, vlakbij het Kenniskwartier, het Amsterdam UMC (locatie VUmc) en de Vrije Universiteit (VU). ‘Het Kenniskwartier wordt met de bouw van duizenden woningen (zie bijvoorbeeld The Pulse of Amsterdam, Stepstone en Ceci, red.) en alle ontwikkelingen op de VU Campus dé grote nieuwe reizigersmagneet voor station Amsterdam Zuid. Vanuit de Brittenpassage loop je zo dat bruisende stuk stad in.’

2036: de noordelijke entree met bushaltes voor de deur
2036: tramhaltes bij de entree aan de zuidkant, vlakbij het Kenniskwartier

De nieuwe Brittenpassage is nu al te bewonderen door middel van een virtuele toer in ons Informatiecentrum Zuidas-Zuidasdok
- WTC, Toren 5, Centrale Hal
- Strawinskylaan 59
- Maandag t/m donderdag van 10.00 tot 16.00 uur

Geef uw mening

Cornelia

Wat doen jullie met het Beatrixpark, gaat de "Natte Vallei" weg? Dit is het laatste wild natuur groen in Amsterdam Zuid

Marlies | Amsterdam Zuidas

Beste Cornelia, De natte vallei in het Beatrixpark ligt in het deelgebied Beethoven, waar nu de woongebouwen van Park Meadows en vanaf volgend jaar ook het wooncomplex Habitat Royale in aanbouw zijn. Op termijn wordt aan deze kant de noordelijke tunnel van Zuidasdok aangelegd. Bij de inrichting van de openbare ruimte in dit gebied is er veel aandacht voor groen en ecologie. Vanwege de verschillende ontwikkelingen wordt de openbare ruimte gefaseerd aangelegd. Het deel bij het talud van de A10 – waar de natte vallei onderdeel van is – wordt als laatste aangelegd, als de bouw van de noordelijke tunnel klaar is. In dit deel komt een fietspad richting de RAI dat met een brug over het water gaat. Het voorlopig ontwerp van deze locatie kunt je bekijken in het ontwerpboekje, dat je onderaan het artikel over de openbare ruimte kunt downloaden: https://zuidas.nl/blog/2024/02/13/voorlopig-ontwerp-klaar-voor-terrein-bij-beatrixpark/.

Rutger

De passage wordt vast mooi, maar ik vind het een enorme gemiste kans dat er niet gekozen is voor een mooie imposante gevel, zoals ook Amsterdam Centraal en Rotterdam Centraal dat hebben. Dat argument dat er al "genoeg indrukwekkende gebouwen" staan vind ik ook echt onzinnig. In Rotterdam staan ook al veel indrukwekkende gebouwen, en dat weerhield ze er niet van een iconisch station te bouwen. Dit Amsterdam Zuid zal nooit iconisch worden.

Mitchel

“In Zuidas staan al genoeg indrukwekkende gebouwen. Zo konden we ons richten op een hoogwaardige afwerking binnenin de passage. Dat is ook duurzamer: een gebouw dat er niet is, hoef je ook niet te koelen en te verwarmen met een energieverslindende klimaatinstallatie” Ik weet niet of ik hier boos of maar gewoon de slappe lach om moet krijgen. Er worden letterlijk miljarden uitgegeven om onder andere een stuk snelweg ondergronds te brengen én te verbreden. Lekker duurzaam en goed voor het klimaat. De mensen die voor de groenste keuze kiezen en in een station moeten wachten op vertraagde (internationale)treinen belonen met een comfortabel stationsgebouw? Forget it. Ga maar in glazen hokjes op een sfeerloos perron zitten of de extreem dure stationswinkels/-horeca in. Is ook weer een verdienmodel voor NS. Kijken hoe laat de treinen gaan? Dat doe je maar in een tochtgat buiten onder een armetierig afdakje. De kantoorgebouwen die verder geen functie bieden aan de OV-reiziger zijn immers al mooi genoeg. Echt beste mensen, wat is dit voor verhaal? 😂

Amsterdammer

Je komt over als een verwend arrogant persoon. Een station is geen verblijfsruimte snuggere en hoezo moet het eruit zien zoals JIJ dat wilt? Ik lees wel meer reacties van jou ... ga eens met iemand praten.

Habs

Dus over 12 jaar rijden tram 5 en tram 25 hier voortaan? En gaat tram 5 dan door tot aan de Beethoven straat? Of blijft tram5 op de strawinskylaan? Duurt nog heel lang en tot die tijd dus een stuk lopen naar de metro en trein. Dat noemde men destijds bij verdwijnen metro 51 naar Amstelveen een compacte overstap

Imce, Zuidasdok

Beste Habs, Bouwen kost tijd, maar ie compacte overstap gaat er komen. Je moet nog wel even geduld hebben. Volgens de huidige planning zou over 10 jaar het tramstation klaar moeten zijn. Kijk even naar de virtuele wandeling op deze pagina. https://zuidas.nl/thema/station-amsterdam-zuid/ Dan zie je dat op de Arnold Schonberglaan het tramstation komt.

Martin

Wanneer krijgen we weer eens een video te zien wat er in de Brittenpassage gebeurt? De laatste was van 8 april.

Redactie

Beste Martin, toevallig hebben we die net gepubliceerd in dit bericht: https://zuidas.nl/blog/2024/06/11/bouwen-aan-de-zomerdoorbraak-van-de-brittenpassage/. Veel kijkplezier.

Ben

En hoe kan jij van trein naar metro overstappen? Jullie moeten echt veel zuilen plaatsen... Het is al vervelend dat je moet bij het juiste poortjes bij het ingang inchecken. En is het de bedoeling dat inwoners niet door het station kunnen lopen?

Imce, Zuidasdok

Beste Marnix en Ben, Je ziet het goed hoor Marnix. In de Minervapassage komt een oversteekgebied, zodat je makkelijk van het Zuidplein (WTC) naar het Mahlerplein kunt wandelen. In ons informatiecentrum kun je een virtuele wandeling maken door het station. We hebben er ook een filmpje van gemaakt voor op de website: https://zuidas.nl/thema/station-amsterdam-zuid/

Marnix

Ik denk dat de minervapassage net als nu, alleen poortjes bij de opgangen krijgt en niet bij het begin van de passage al. Zodat je daar makkelijk het station kunt oversteken met bijvoorbeeld de fiets aan de hand. De passage wordt immers 40 meter breed dus qua ruimte goed te doen. Maar dit is een aanname.

Imce, Zuidasdok

Ik ben het met je eens, Ben. Het zou voor de reizigers veel makkelijker zijn om van de ene naar de andere vervoerder over te stappen zonder opnieuw in te checken. Helaas is dit alleen nog niet mogelijk, omdat de verschillende vervoerders hun eigen OV-chipkaart systemen hebben. Wie weet is dit met een aantal jaar opgelost. Ondertussen proberen we met een goede inrichting van het station en borden de reizigers te helpen.

Stan

Zouden jullie alsjeblieft de toegangspoortjes net zo snel willen maken als de metropoortjes in Amsterdam? De huidige gaan echt tergend langzaam open. Alvast bedankt!

Imce, Zuidasdok

Goedemorgen Stan, Ik neem aan dat je vindt dat de poortjes bij station Amsterdam Zuid te langzaam opengaan? Het kan zijn dat station Amsterdam Centraal een nieuwere lichting poortjes heeft. Dan komt het vanzelf in de nieuwe passage.

Tim

Nergens beneden in de passages openbare zitplekken en wachtruimtes. Die vind je alleen in de horeca of achter poortjes. Voorzieningen zoals kaartverkoop in de buitenlucht. Geen volledige overdekking van de perrons. De overdekkingen boven de hoofdingangen zijn rondom helemaal open. Het stationsontwerp schreeuwt 'vijandige architectuur'. Deze keuzes vallen niet te rijmen met waar de gemeente voor te staan en het steeds natter wordende klimaat. Natuurlijk wordt het wel beter dan het nu is, maar veel slechter kan het dan ook niet.

Tim

Beste Imce, mensen zo snel mogelijk van A naar B krijgen is begrijpelijk. Het station krijgt door de komst van de HSL en internationale treinen echter een veel grotere rol dan alleen zoveel mogelijk forensen verwerken. Daardoor groeit ook de verblijfsfunctie. Dat lijkt bij Station Zuid systematisch een afterthought. Helaas leven we in een realiteit waarbij treinen niet altijd op tijd rijden. De HSL kent een hoge mate van uitval en internationale treinen rijden regelmatig met zware vertragingen. In zo'n geval moet je mensen ook prettig kunnen opvangen. Daarbij vinden veel mensen het fijn om eerder op het station aanwezig te zijn. Hoe kan het zo zijn dat hier (nog) geen rekening mee is gehouden? De centrale hal van een station heeft daarbij de hoogste mate van sociale veiligheid 's avonds. Hier zijn dat de passages. Op de perrons is het in afgescheiden wachthokjes beduidend minder prettig vertoeven. Helemaal als de meeste informatie en servicevoorzieningen zich beneden of zelfs buiten bevinden. Ik hoop dat per passage (of minimaal de hoofdpassage) één ruimte ingericht wordt als prettige wachtlocatie zonder commercieel oogmerk. Dichtbij de servicebalie en complete informatievoorzieningen.

Amsterdammer

Je bent toch niet van suiker? Vijandige architectuur???? Spoor jij wel? Ga je moeder lastig vallen met die negatieve reacties van je!

Imce, Zuidasdok

Beste Tim, Er is in het ontwerp nog geen rekening gehouden met zitplekken in de passages. De Brittenpassage is bedoeld om zo snel mogelijk op de trein of metro te stappen.

Peter Davis

Jammer dat het allemaal zo lang duurt; in 2036 ben ik dan 86 (of niet)

Imce, Zuidasdok

Beste Marleen, We zijn voorbereid op hevige regenval. We leggen een uitgebreid systeem aan voor hemelwaterafvoer met daarbij drainage om overtollig grondwater af te voeren.

Marleen Munniksma

Loopt hopelijk niet onder water bij hevige regenval

Redactie

Hou vol Peter!