2023 was het jaar van schuiven en graven

Eindeloos veel damwanden, miljoenen kilo’s beton en vele kubieke meters graafwerk. Dat was wel de rode draad van het werk in 2023. Vaak merkte u daar weinig van, maar soms moesten we de metro- of treindienst ervoor aanpassen. Of maakten we lawaai.

Het begon al in januari, toen we twee weekenden lang damwanden in de grond aanbrachten, voor de vernieuwing van station Amsterdam Zuid. Op 24 januari was er spektakel: een nieuw deel van het dak voor de extra reizigerspassage – de Brittenpassage – schoven we tegen de A10 aan, onder het toeziend oog van tientallen belangstellenden.

Daarmee maakten we ruimte vrij voor de bouw – beton vlechten, bekisting maken, beton storten – van alweer het vijfde dakdeel van de Brittenpassage. Om de enorme betonnen platen op hun plek te krijgen, sloten we de A4 en de A10 Zuid vanaf knooppunt Badhoevedorp tot oprit S109 RAI begin augustus af. Daarna konden we bij het station het talud waarop de A10 Zuid ligt over een afstand van zo’n honderd meter grotendeels afgraven. De apotheose was de schuifoperatie in augustus, toen we deel vier en deel vijf naar hun definitieve plek schoven, onder de treinsporen en de A10 Zuid.

Ondertussen maakten wij van de gelegenheid gebruik om via de Zomerkeet Zuidas-Zuidasdok, op het Mahlerplein, aan iedereen die dat wilde uitleg te geven over het infrastructuurproject Zuidasdok en de ontwikkeling van de wijk Zuidas.

Direct nadat het schuiven met beton klaar was, begon het grote graven: nu het overgrote deel van de dak van de Brittenpassage onder de trein- en metrosporen en gedeeltelijk onder de A10 ligt, konden we eindelijk laten zien waar het bouwen van de dakdelen – begonnen in 2019 – toe leidt. In oktober konden we belangstellenden een enorme ruimte onder alle infrastructuur laten zien. November markeerde opnieuw een mijlpaal: toen bouwden we het zevende en allerlaatste dakdeel voor de Brittenpassage, die we in het nieuwe jaar op zijn plek zullen schuiven.

Maar ook in en rondom de Minervapassage – de bestaande reizigerspassage van het station – zaten de bouwers van Bouwcombinatie Nieuw-Zuid (BCNZ) niet stil. Deze passage wordt in de toekomst veel hoger en breder dan nu het geval is, en daarom sloopten we een deel van het oude dak. In juni schoven we een deel van het nieuwe dak dwars over de bestaande passage naar zijn nieuwe plek, zo’n 114 meter oostwaarts. Een spectaculaire, 10-uur durende operatie die flink wat bekijks trok.

Al dat bouwen in en rond station Amsterdam Zuid kost ruimte, en ook dit jaar ontkwamen we er niet aan bepaalde verkeerslagaders (tijdelijk) af te sluiten. De hinder probeerden we altijd te beperken, zoals bij de betonstort voor het vijfde dakdeel van de Brittenpassage. In plaats van de Parnassusweg helemaal af te sluiten, lieten we fietsers en voetgangers een minuutje halt houden terwijl de betonwagens ons bouwterrein opreden. En dat onder het genot van een muziekje.

Andere afsluitingen ten behoeve van de stationsvernieuwing waren ingrijpender: zo sloten we voor het eerst de A10 richting Schiphol gedurende twee weekenden in september vanaf knooppunt Amstel tot oprit S108 VUmc. Ook de Parnassusweg ging maandenlang op slot voor de verbreding van het viaduct, die weer nodig is voor de stationsuitbreiding.

Ook de ontwikkeling van Zuidas ging in 2023 in volle vaart door. Er kwamen heel wat kantoormeters bij. Zo werden Tripolis-Park, Edge Stadium, Tower Ten en het Strawinskyhuis opgeleverd. Tegelijkertijd kreeg de meest oostelijke buurt van Zuidas, Kop Zuidas, er twee prachtige woongebouwen bij: het multifunctionele Crossover en het vorige maand opgeleverde The Newton. Aan de Prinses Irenestraat startte de renovatie van het pand waar voorheende Amsterdam International Community School in huisde, en in het Beatrixpark verbouwen we het monumentale Kapel en Convict tot een opvangplek voor Oekraiense vluchtelingen. Aan de rand van het park zijn we begonnen met de voorbereidende werkzaamheden voor de bouw van twee woontorens.

Langs de A10 schoten in het Kenniskwartier de torens van Zuidas’ nieuwste eyecacther The Pulse of Amsterdam de grond uit. Ook startte in deze buurt de aanbesteding voor een woningbouwproject en kondigden we de komst van 119 studentenwoningen aan. Helaas was er op het gebied van woningbouw ook minder goed nieuws: de verhuizing van de Sporthallen Zuid is van de baan is, waarmee ook een streep is gezet door de bouw van 550 woningen in dit gebied (de buurt Verdi).

Ook namen we de openbare ruimte onder handen. Zo begonnen in we in Kop Zuidas met de aanleg van het langverwachte Hogelandplein. In de toekomstige woonbuurt Ravel startten we aan de eerste werkzaamheden voor de nieuwe entree, en kreeg de Kindercampus Zuidas een gloednieuwe natuurspeeltuin. We knapten de Wielingenstraat op en richtten de openbare ruimte rondom Tower Ten, de nieuwste toren van het WTC, opnieuw in. Daarmee kwam het geliefde fietspad aan de Beethovenstraat na vijf jaar afwezigheid weer terug.  

Ook het werk aan de A10 Zuid wierp zijn schaduw vooruit, onder meer met de verhuizing van de bediening van de Schinkelbrug. In de zomer startte de aanbesteding voor de bouw van een snelwegtunnel in het centrum van Zuidas. Afgelopen maanden waren voorbereidende werkzaamheden voor de bouw van de tunnel al te zien bij de Eduard van Beinumstraat en op het Matthijs Vermeulenpad. Daarnaast werd besloten dat de de vervanging van de zuidelijke Rozenoordbrug in de A10 Zuid onderdeel van de reconstructie van knooppunt Amstel wordt. De reconstructie van knooppunt Amstel is een van de projecten van Zuidasdok.  

Last but not least: wij vernieuwden ons informatiecentrum. U kunt nu onder andere een virtuele wandeling maken door het nieuwe station Amsterdam Zuid. Ook de maquette kreeg een flinke upgrade. Komt u kijken?